นิวรณ์ 5 เครื่องกั้นความสงบ นิวรณ์ 5 (สิ่งที่กั้นจิตไม่ให้ก้าวหน้าในคุณธรรม, ธรรมที่กั้นจิตไม่ให้บรรลุคุณความดี, อกุศลธรรมที่ทำจิตให้เศร้าหมองและทำปัญญาให้อ่อนกำลัง — hindrances.)1. กามฉันทะ (ความพอใจในกาม, ความต้องการกามคุณ — sensual desire)2. พยาบาท (ความคิดร้าย, ความขัดเคืองแค้นใจ — illwill)3. ถีนมิทธะ (ความหดหู่และเซื่องซึม — sloth and torpor)4. อุทธัจจกุกกุจจะ…
ขันธ์ 5 องค์ประกอบของชีวิต ขันธ์ 5 หมายถึง องค์ประกอบ 5 อย่างของชีวิต1. รูป คือ ร่างกาย อวัยวะต่างๆ ผม ขน เล็บ ฟัน หนัง ส่วนประกอบทางกายภาพของร่างกาย2. เวทนา คือ ความรู้สึก ความสุข ความทุกข์ เฉยๆ3. สัญญา คือ ความจำได้หมายรู้ ว่าสิ่งไหนคืออะไร เกิดจากประสบการณ์ที่พบเห็น4.…
โสดาบัน คืออะไร โสดาบัน แปลว่า ผู้แรกถึงกระแสธรรม (แห่งพระนิพพาน) หรือ ผู้ที่มี "ดวงตาเห็นธรรม" ถือเป็นอริยบุคคลระดับแรกใน ๔ ระดับ คือ โสดาบัน สกทาคามี อนาคามี อรหันต์ โสดาบัน ดีอย่างไร การได้เป็น โสดาบัน นั้น รับประกันได้ว่าเราจะไม่ได้เกิดในอบายภูมิอีกแล้ว และจะเข้าถึงกระแสนิพพานใน 7 ชาติ…
สมบัติล้ำค่าของการเกิดเป็นมนุษย์ จักร 4 ประการ 1. ปฏิรูปเทสวาสะ การได้อยู่ในประเทศที่สมควร คำว่า ประเทศที่สมควร นั้นได้แก่ สถานที่ หรือถิ่นที่มีคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแผ่ไปถึง หรือเป็นที่อยู่ หรือเป็นที่ผ่านไปมาของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระปัจเจกพุทธเจ้าพระสงฆ์สาวก หรืออุบาสก อุบาสิกา ผู้นับถือพระรัตนตรัย คนที่ไม่รู้จักพระพุทธศาสนานั้น เวลามีทุกข์ก็แสวงหาวิธีดับทุกข์ที่ไม่ถูกทาง บางคนอาศัยอบายมุข มีการพนันเป็นต้น เป็นเครื่องดับทุกข์บางคนบนบานเทวดา ผีสาง นางไม้ เจ้าป่า เจ้าเขาให้ช่วยบางคนคิดว่า ตายเสียได้คงพ้นทุกข์…
ที่มา : พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย มหานิทเทส (อัฏฐกวรรค) กามสุตตนิทเทส คำว่า สัตว์ ได้แก่ สัตว์ นรชน มานพ บุรุษ บุคคล ผู้มีชีวิต ผู้เกิด สัตว์เกิด ผู้เป็นไปตามกรรม มนุษย์ รวมความว่า เมื่อสัตว์...เกิดความพอใจแล้ว คำว่า กามเหล่านั้นเสื่อมไป ได้แก่ กามเหล่านั้นเสื่อมไป หรือสัตว์นั้นเสื่อม จากกามทั้งหลาย …
ศีล 8 มีอะไรบ้าง ศีล 8 หรือ อัฏฐศีล (การรักษาระเบียบทางกายวาจา, ข้อปฏิบัติในการฝึกหัดกายวาจาให้ยิ่งขึ้นไป - the Eight Precepts; training rules)1. ปาณาติปาตา เวรมณี (เว้นจากการทำชีวิตสัตว์ให้ตกล่วงไป - to abstain from taking life)2. อทินฺนาทานา เวรมณี (เว้นจากการถือเอาของที่เขามิได้ให้ด้วยอาการแห่งขโมย -…
โลกธรรม 8 โลกธรรม 8 เป็นสิ่งที่เราทุกคนควรรู้จัก เป็นธรรมชาติของโลก 8 ประการที่มีความไม่แน่นอน แปรปรวนเป็นธรรมดา ทุกคนจะต้องพบเจอในชีวิต ไม่ช้าก็เร็ว มี 8 ข้อดังนี้ ลาภ ได้ทรัพย์ เงิน ทอง รถ บ้าน เครื่องประดับ คนรับใช้ สิ่งของเครื่องใช้ ปัจจัย 4 ฯลฯ เสื่อมลาภ เสื่อมจากทรัพย์ ด้วยเหตุต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น…
ความสุขของชีวิต มีอะไรบ้าง ความสุขในชีวิตคนเรา ก็มีหลากหลายรูปแบบบ แต่ทางพุทธศาสนาก็สามารถแบ่งออกได้เป็น 3 รูปแบบ ได้แก่สุขที่มีอามิส (อามิสสุข)สุขที่ไม่มีอามิส (นิรามิสสุข)สุขที่ยิ่งกว่าสุขไม่มีอามิส (นิพพาน) อามิสสุข คืออะไร อามิสสุข คือ ความสุขที่ประกอบด้วยอามิส ปัจจัยภายนอก ได้แก่ ความสุขที่เกี่ยวกับกามคุณ 5 รูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส ยกตัวอย่างเช่น เราได้กินของอร่อย ได้ดูหนังที่สนุก ได้กลิ่นหอม ได้ยินดนตรีที่ไพเราะ ได้สัมผัสที่เย็นสบาย…
อริยสัจ 4 ความจริงอันประเสริฐของโลก อริยสัจ 4 นั้นประกอบด้วยความจริงอันประเสริฐของโลก 4 ประการ ได้แก่1. ทุกขอริยสัจ คือ ความเกิดก็เป็นทุกข์ ความแก่ ก็เป็นทุกข์ ความเจ็บไข้ก็เป็นทุกข์ ความตายก็เป็นทุกข์ ความประจวบด้วยสิ่งที่ไม่เป็นที่รักก็เป็นทุกข์ ความพลัดพรากจากสิ่งเป็นที่รักก็เป็นทุกข์ ปรารถนาสิ่งใดไม่ได้สิ่งนั้นก็เป็นทุกข์ โดยย่นย่อ อุปาทานขันธ์ ๕ เป็นทุกข์2. ทุกขสมุทัยอริยสัจ คือตัณหาอันทำให้เกิดอีก ประกอบ ด้วยความกำหนัดด้วยอำนาจความเพลิน มีปกติเพลิดเพลินในอารมณ์นั้นๆ…
กุศลกรรมบถ ๑๐ อย่าง กุศลกรรมบถ ๑๐ อย่าง กุศลกรรมบถ ๑๐ อย่าง กุศลกรรมบถ ๑๐ อย่าง กุศลกรรมบถ ๑๐ อย่าง กุศลกรรมบถ ๑๐ อย่าง กรรม ๑๐ ประการที่ทำให้ขึ้นสวรรค์ บุคคลผู้ประกอบด้วยธรรม 10 ประการ (กุศลกรรมบถ ๑๐ อย่าง) เป็นผู้ถูกเชิญมาประดิษฐานไว้ในสวรรค์ เหมือนสิ่งของที่นำมาประดิษฐานไว้ ธรรม…
กรรม 10 ประการที่ทำแล้วตกนรก หากหลังจากที่ตายไปแล้วไม่อยากตกนรก เมื่อมีชีวิตก็อย่าประมาทใช้ชีวิตไปตามตัณหา กรรม 10 ประการ (อกุศลกรรมบถ ๑๐ อย่าง) ที่ทำแล้วตกนรกมีดังนี้ เป็นคนฆ่าสัตว์ หยาบช้า มีมือชุ่มด้วยโลหิต ตั้งอยู่ในการฆ่าและการทุบตี ไม่มีความเอ็นดูในสัตว์ที่มีชีวิตทั้งปวง เป็นคนลักทรัพย์ ถือเอาวัตถุเป็นอุปกรณ์แก่ทรัพย์เครื่องปลื้มใจแห่งผู้อื่นของบุคคลอื่น ซึ่งอยู่ในบ้านหรือในป่าที่เจ้าของมิได้ให้ ด้วยจิตเป็นขโมย เป็นผู้ประพฤติผิดในกาม คือ เป็นผู้ถึงความประพฤติล่วงในสตรีที่มารดารักษาบิดารักษา พี่ชายน้องชายรักษา พี่สาวน้องสาวรักษา ญาติรักษา ธรรมรักษา ผู้มีสามี ผู้มีอาชญาโดยรอบ…
โสดาบัน คือ ใคร โสดาบัน หรือ พระโสดาบัน คือ ผู้ที่เข้าถึงกระแสนิพพานในขั้นแรก เป็นผู้ที่เข้าใจความจริงในความจริงของธรรมชาติที่ไม่มีอะไรเที่ยงแท้ ทุกอย่างเป็นสิ่งชั่วคราวไม่มีอะไรถาวร รู้กฎแห่งกรรมว่าทุกสิ่งล้วนมีเหตุปัจจัยในการเกิดขึ้น ตั้งอยู่ และดับไป สิ่งใดมีประโยชน์และความสุขแก่ตนเองและผู้อื่น มีความเพียรในการปฏิบัติตนให้อยู่ในสติสัมปชัญญะ มีความเลื่อมใสในพระรัตนตรัย อย่างแท้จริง ไม่มีความลังเลสงสัยในการตรัสรู้ในพระพุทธเจ้าเนื่องจากเห็นความจริงในคำสอน ซึ่งสามารถพัฒนาไปเป็น พระสกทาคามี พระอนาคามี และพระอรหันต์ ได้ จะรู้ได้อย่างไรว่าเป็นโสดาบัน ธรรมะที่เกิดขึ้นนั้นเราสามารถพิจารณาได้ด้วยตัวเอง รู้ได้เฉพาะตน โดยการตรวจสอบตนเอง คุณสมบัติของพระโสดาบันนั้นจะสามารถละสังโยชน์เบื้องต่ำ 3 ประการได้…
บุคคล 4 ประเภท ตามคำสอนพระพุทธเจ้า บุคคลในโลกล้วนเกิดขึ้นจากกรรมที่เคยสร้างไว้ในอดีตชาติ ทางพระพุทธศาสนาสามารถแบ่งบุคคลได้เป็น 4 ประเภท ไว้หลายคำสอน หลายรูปแบบ แต่รูปแบบที่เห็นได้ชัดเจนและชี้ชัดผลของการกระทำ โดยทางแห่งความสว่าง ความเจริญ ความสุข นั้นไม่ได้ขึ้นอยู่กับการเกิด แต่ขึ้นอยู่กับความประพฤติในชาตินั้น ได้แก่บุคคลผู้มืดมามืดไป บุคคลบางคนในโลกนี้ เป็นผู้เกิดในตระกูลต่ำ คือตระกูล คนจัณฑาล ตระกูลนายพราน ตระกูลช่างสาน ตระกูลช่างหนัง ตระกูลคนเทดอกไม้ ซึ่งขัดสน มีข้าวน้ำโภชนะน้อย มีความเป็นอยู่ฝืดเคือง…
สัมมาทิฏฐิ คืออะไร ปัญญา กิริยาที่รู้ชัด ความวิจัย ความเลือกสรร ความวิจัยธรรม ความกำหนดหมายความเข้าไปกำหนด ความเข้าไปกำหนดเฉพาะ ภาวะที่รู้ ภาวะที่ฉลาด ภาวะที่รู้ละเอียด ความรู้แจ่มแจ้ง ความค้นคิด ความใคร่ครวญ ปัญญาเหมือนแผ่นดิน ปัญญาเครื่องทำลายกิเลสปัญญาเครื่องนำทาง ความเห็นแจ้ง ความรู้ชัด ปัญญาเหมือนปฏัก ปัญญา ปัญญินทรีย์ปัญญาพละ ปัญญาเหมือนศาตรา ปัญญาเหมือนปราสาท ความสว่างคือปัญญา แสงสว่างคือปัญญา ปัญญาเหมือนประทีป ปัญญาเหมือนดวงแก้ว…
อานาปานสติ 16 ขั้น ลมหายใจแห่งความสุข อานาปานสติ ถือเป็น สติปัฏฐาน 4 ที่พระพุทธเจ้าได้กล่าวสรรเสริญไว้มากที่สุด เนื่องจากการทำอานาปานสตินั้นสามารถเข้าถึง สติปัฏฐาน 4 ได้ทุกฐานใน 16 ขั้น ทั้ง กาย เวทนา จิต ธรรม เนื่องจากใช้ลมหายใจเป็นหลักให้จิตพักพิงและใช้ลมหายใจเป็นตัวพิจารณาในฐานต่างๆ ดังนี้ 1. ฐานกาย หายใจออก เข้า ยาวรู้หายใจออก เข้า สั้นรู้หายใจออก เข้า…
สติปัฏฐาน 4 คืออะไร สติปัฏฐาน 4 คือ คำสอนของพระพุทธเจ้า ในการมีสติในการภาวนาเพื่อให้รู้แจ้ง เข้าใจความจริงของธรรมชาติ ไม่ให้ถูกกิเลสครอบงำ โดยการใช้จิตพิจารณาตามความเป็นจริงใน 4 ฐาน คือ กาย เวทนา จิต ธรรม กายานุปัสสนาสติปัฏฐาน ใช้จิตภาวนาพิจารณากายในกาย คือการพิจารณาถึงรูป มีสติอยู่กับกาย ซึ่งสามารถพิจารณาได้ 6 รูปแบบ1. อานาปานสติ พิจารณา ลมหายใจ เข้า…
สรุปความรู้เกี่ยวกับธรรมะง่ายๆ ความโชคดีของมนุษย์ การเกิดเป็นมนุษย์นั้นแสนยาก ยิ่งมาเธอพระพุทธศาสนานั้นยิ่งยากกว่า เราแสนโชคดีนักที่ได้เกิดมาเจอพระพุทธศาสนา แต่คนจำนวนไม่น้อยก็ไม่ได้สนใจหรือศึกษา เสียโอกาสที่จะได้สัมผัสความสุขที่ยอดเยี่ยมไปอย่างน่าเสียดาย การเกิดเป็นมนุษย์ได้ประสบกับทุกข์และสุขของจริง การเข้าใจในธรรมะก็เปรียบเสมือนคู่มือนำทางไปยังขุมทรัพย์ที่ไม่มีอะไรเทียบได้ มนุษย์เกิดมาทำไม จริงๆแล้วต้องถามว่าเราเกิดมาเพราะอะไร สิ่งมีชีวิตเกิดมาเพราะมีความไม่รู้เป็นเหตุ มีกรรมเป็นต้นทุน เราเกิดมาเพื่อสร้างกรรม และส่งต่อผลของกรรมต่อไปเรื่อยๆอย่างไม่มีสิ้นสุข แต่หากจะถามว่าเกิดมาทำไม คงตอบได้ว่าเกิดมาเพื่อทำให้ "จิตบริสุทธิ์ ปราศจากกิเลส เพื่อจะได้พบความสุขที่แท้จริง" แต่หากคิดว่าเกิดมาเพื่อหาความสุข ก็ไม่ผิด แต่ก็ต้องดูว่าความสุขนั้นเป็นความสุขแบบไหน เกิดจากการกระทำที่ผิดศีลหรือไม่…